Migracje zagraniczne mieszkańców województwa opolskiego w latach 1990–2015
Abstrakt
Województwo opolskie stanowi szczególny region wysyłający, od wielu lat charakteryzujący się bardzo intensywnym odpływem ludności. Jest to obszar, w którym skala migracji zagranicznych, zarówno w okresie przed transformacją ustrojową, jak i po przemianach na początku lat 90. XX w. oraz obecnie, wciąż jest duża, a ujemny wskaźnik salda migracji znacząco odbiega od przeciętnej w kraju. Szacuje się, że od lat 50. do końca lat 90. XX w. migracje zagraniczne objęły ponad 200 tys. osób i tym samym pochłonęły cały przyrost naturalny ludności autochtonicznej z lat 1975−2000. Obecnie skala emigracji stałej i „czasowej” wynosi około 105 tys. osób, a tzw. niepełnej emigracji zarobkowej (wahadłowej i sezonowej) – 115 tys. Znacząca skala emigracji oraz jej permanentny charakter w sposób istotny oddziałuje na sytuację demograficzną oraz społeczno-ekonomiczną regionu, w dużym stopniu wpływając na jego możliwości rozwojowe.
Bibliografia
Anacka M., Okólski M., Migracja z Polski po akcesji do Unii Europejskiej, [w:] Dekada członkostwa Polski w UE. Społeczne skutki emigracji Polaków po 2004 r., red. M. Lesińska, M. Okólski, K. Slany, B. Solga, Warszawa 2014, s. 45–71
Grabowska-Lusińska I., Okólski M., Migracja z Polski po 1.05.2004 r.: jej intensywność i kierunki geograficzne oraz alokacja migrantów na rynkach pracy krajów Unii Europejskiej, „C&R Working Papers”, nr 33/91 (2008)
Heffner K., Rauziński R., Region migracyjny (wybrane aspekty demograficzne, społeczne i gospodarcze na przykładzie Śląska Opolskiego), „Studia i Monografie”, z. 152 (2003)
Heffner K., Solga B., Podwójne obywatelstwo na Śląsku Opolskim, [w:] Obywatelstwo wielokrotnego wyboru, red. A. Górny, P. Koryś, Warszawa 2007, s. 66–92
Iglicka K., Powroty Polaków po 2004 r. W pętli pułapki migracyjnej, Warszawa 2010
Jaźwińska E., Łukowski W., Okólski M., Przyczyny i konsekwencje emigracji z Polski. Wstępne wyniki badań w czterech regionach za pomocą podejścia etnosondażowego, Warszawa 1997
Johannes B., Podwójne obywatelstwo – szansa czy bariera we współpracy polsko-niemieckiej?, [w:] Obywatelstwo w Europie Środkowo-Wschodniej, red. P. Bajda, Warszawa 1999, s. 70–77
Jończy R., Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Aspekty ekonomiczne i demograficzne, Opole–Wrocław 2010
Jończy R., Warunki powrotu zagranicznych emigrantów zarobkowych do województwa opolskiego (w kontekście niedopasowań strukturalnych na opolskim rynku pracy), Opole 2010
Linek B., Dzieje Śląska Opolskiego, [w:] Śląsk Opolski. Dziedzictwo i współczesność, red. D. Simonides, Opole 2005
Migracje osób z wysokimi kwalifikacjami, red. P. Kaczmarczyk, J. Tyrowicz, Warszawa 2008
Prognoza ludności na lata 2014–2050, Warszawa 2014
Rafał-Mazur M., Zmiana paradygmatu w niemieckiej polityce imigracyjnej w latach 1998– 2004. Wnioski dla Polski, „CEFMR Working Paper”, nr 2 (2006)
Rauziński R., Procesy demograficzne na Śląsku Opolskim ze szczególnym uwzględnieniem wsi w latach 1950–2035. Aspekty narodowościowe, społeczne i przestrzenne, „Wieś i Rolnictwo”, nr 1 (2014)
Rauziński R., Śląsk Opolski regionem kryzysu demograficznego, [w:] Społeczeństwo Śląska Opolskiego 1945–2011–2035 – aspekty społeczne, demograficzne i rynku pracy, red. R. Rauziński, T. Sołdra-Gwiżdż, Opole–Warszawa 2012, s. 27–64
Rauziński R., Współczesne migracje zagraniczne na Śląsku Opolskim. Aspekty demograficzne i społeczne, Opole 1999
Solga B., Doppelte Staatsbürgerschaft im Oppelner Schlesien, „Inter Finitimos”, nr 8 (2010), s. 192–201
Solga B., „Drenaż mózgów” czy „deprecjacja kwalifikacji”? Ocena zjawiska w kontekście migracji zagranicznych, [w:] Kształcenie kadr z wyższym wykształceniem na Śląsku do 2035 r., red. R. Rauziński, B. Solga, Opole 2016, s. 152–166
Solga B., Einfluss der Auslandsmigration auf die Entwicklung der Regionen in Polen, [w:] Grenzüberquerungen und Migrationsbewegungen. Fremdheits- und Integrationserfahrungen in der österreichischen, deutschen, schweizerischen und polnischen Literatur und Lebenswelt, red. G. Jelitto-Piechulik [et al.], Wien 2015, s. 47–59
Solga B., Miejsce i znaczenie migracji zagranicznych w rozwoju regionalnym, Opole 2013
Solga B., Migracje polsko-niemieckie i ich konsekwencje społeczno-ekonomiczne na obszarach wiejskich Śląska Opolskiego, Opole 2002
Solga B., Migracje zagraniczne i powroty w województwie opolskim i ich znaczenie w kontekście tworzenia systemu wsparcia instytucjonalnego dla reemigrantów, [w:] Wypracowanie metod zmniejszania emigracji zarobkowej i wspierania powrotu migrantów na polski rynek pracy. Raport ekspercki, Opole 2013, s. 27–38
Tu i tam. Migracje z polskich wsi za granicę, red. M. Wieruszewska, Warszawa 2007
Copyright (c) 2017 Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.