Stosunki językowe na ziemi głubczyckiej po II wojnie światowej. Nieznane opracowanie Biura Prac Kongresowych

Słowa kluczowe: Głubczyckie, Górny Śląsk, gwary laskie, Kłodzkie, Morawcy, pogranicze polsko-czeskie

Abstrakt

Jednym z argumentów mających uzasadniać czechosłowackie roszczenia do fragmentów terenów przejętych przez Polskę w 1945 r. było zamieszkiwanie tam w zwartych grupach ludności posługującej się językiem czeskim. Na potrzeby polemik z południowym sąsiadem strona polska musiała więc sprawdzić zasadność tej argumentacji. Próbę określenia zasięgu występowania języka czeskiego na obszarze ziemi głubczyckiej i Kotliny Kłodzkiej podjął niepodpisany ekspert, prawdopodobnie wywodzący się z kręgu współpracowników krakowskiej ekspozytury Biura Prac Kongresowych.

Biogram autora

Piotr Pałys, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu

Dr hab., prof. Państwowego Instytutu Naukowego – Instytutu Śląskiego w Opolu, historyk zajmujący się historią najnowszą powszechną oraz Polski. Główne zainteresowania badawcze to: stosunki polsko-czeskie, dzieje Łużyc i Serbołużyczan, historia Śląska, źródłoznawstwo i biografistyka. Autor siedmiu książek oraz ponad 300 artykułów naukowych, opracowań źródłowych, omówień i recenzji oraz tekstów popularnonaukowych. Redaktor i współredaktor trzech monografii wieloautorskich.

Bibliografia

Grocholl W., Joseph Martin Nathan. Christi urget nos. Život a dílo muže překračujícího hranice místa a času, Opava 2002.

Kowalski M., Morawianie (Morawcy) w Polsce, „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”, t. 5 (2016), s. 115–131.

Nitsch K., Granice państwa a granice języka polskiego II, „Język Polski”, z. 2 (1921), s. 41–46.

Pałys P., Morawcy w Raciborskiem i Głubczyckiem w dokumentach polskiej służby dyplomatycznej, „Zeszyty Historyczne”, z. 157 (2006), s. 131–168.

Pałys P., Pomiędzy Polską a Niemcami. Konflikt górnośląski w raportach konsulatu czechosłowackiego w Opolu 1920–1922, Racibórz 2011.

Ratibořsky J. [Vydra B.], Češi na Ratibořsku a Hlubčicku – Hornoslezská hana, Praha 1946.

Siatkowski J., Czesko-polskie pogranicze językowe w świetle ankiet Georga Wenkera, Warszawa 2017.

Turek A., Národnostní vývoj, [w:] Naše země náš lid. Hlubčicko, Ratibořsko, Kozelsko, Opava 1946, s. 42–58.

Vyhlídal J., Čechove v Pruském Slezsku, Praha 1899.

Vyhlídal J., Pod perutěmi pruského orla, Opava 1910.

Vyhlídal J., Pod žezlem pruských králů, Přerov 1930.

W stronę Odry i Bałtyku. Wybór źródeł (1795–1950), t. IV: Od Poczdamu do Zgorzelca (1945–1950), opr. T. Marczak, Wrocław–Warszawa 1991.

Wyderka B., O dawnej gwarze Sułkowa, [w:] Feliks Steuer. Życie i dzieło człowieka pogranicza, red. T. Kiziak, Zabrze 2014, s. 27–40.

Wyderka B., Wstęp, [w:] Słownik gwar śląskich. Tom I (A – Beczka), red. B. Wyderka, Opole 2000, s. VII–XIV.
Opublikowane
2018-12-28
Dział
Opracowania źródłowe