Rejonowy Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Praw w Szczecinku 1983–1987

Tomasz Ceglarz

doi:10.26774/rzz.313

Tomasz Ceglarz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu http://orcid.org/0000-0001-9112-2908

Słowa kluczowe: RKPOPWiP, Krystyna Oberda, o. Stanisław Mróz, duszpasterstwo ludzi pracy, akcja letnia, internowani

Abstrakt

Artykuł przybliża działalność Rejonowego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Praw w niewielkim, 40-tysięcznym mieście położonym wówczas na terenie województwa koszalińskiego. Z dala od poważniejszych ośrodków naukowo-dydaktycznych, kulturalnych, przemysłowych, przy zaangażowaniu członków pierwszej „Solidarności”, ludzi bliskich Kościołowi katolickiemu i pomocy Ojców Redemptorystów z parafii pw. Ducha Św. w Szczecinku, powstała grupa, która w okresie stanu wojennego, w miarę swoich możliwości, niosła pomoc osobom internowanym, prześladowanym za poglądy polityczne i ich rodzinom. Wsparcie to miało szeroki wymiar: od pomocy finansowej, prawnej, po podtrzymywanie na duchu, opiekę psychologiczną oraz organizację wypoczynku letniego dla dzieci uwięzionych. Członkowie i sympatycy RKPOPWiP byli w stałej łączności z Biskupim Komitetem Pomocy w Koszalinie. Współpracowali też z opozycjonistami ze Złocieńca, którzy udzielali wsparcia internowanym w Wierzchowie Pomorskim. Po wyjeździe przewodniczącej Krystyny Oberdy-Bieleckiej do Kanady w 1986 r. aktywność komitetu znacząco osłabła. Natomiast w 1987 r., poza sporadycznymi akcjami pomocowymi w postaci „akcji letniej”, praktycznie ustała.

Biogram autora

Tomasz Ceglarz, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu

Dr nauk humanistycznych w zakresie historii, absolwent Instytutu Historii UAM w Poznaniu, pracownik Oddziałowego Archiwum IPN w Poznaniu, członek powołanego przez IPN zespołu badawczego realizującego projekt naukowy „Kluby Inteligencji Katolickiej jako przestrzeń działań niezależnych inicjatyw w latach osiemdziesiątych XX w.”, autor kilkunastu artykułów naukowych i popularnonaukowych z zakresu historii regionalnej oraz politycznej.

Bibliografia

Ceglarz T., Sprawa Krystyny Oberdy-Bieleckiej 1980–1986, „Temat Szczecinecki”, nr 695 (2013), s. 16–17.

Eisler J., „Polskie miesiące” czyli kryzys(y) w PRL, Warszawa 2008.

Frydrysiak A., Solidarność w województwie koszalińskim 1980–1989, Koszalin 2006.

Frydrysiak A., Z posługą i pomocą ofiarom stanu wojennego (Biskupi Komitet Pomocy w Koszalinie, dystrybucja darów i działalność osób świeckich), „Rocznik Koszaliński”, nr 33 (2005), s. 61–65.

Kościelny R., Kubaj A., NSZZ „Solidarność” Region Pobrzeże, [w:] NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 3: Polska Północna, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010, s. 671–714.

Paczkowski A., Stan wojenny i „powojenny”: od grudnia 1981 do stycznia 1989, [w:] PRL od grudnia 70 do czerwca 89, red. K. Persak, P. Machcewicz, Warszawa 2011, s. 207–230.

Piotrowski J., Dziesięciolecie widziane z prowincji, „Więź”, nr 393–394 (7–8/1991), s. 39–43.

Rodowicz W., Komitet na Piwnej. Fakty – dokumenty – wspomnienia, Warszawa 1994.

„Warto było”. Rozmowa Jerzego Gasiula z Bolesławem Stypą, „Temat Szczecinecki”, nr 597 (2011), s. 14–15.

Wocial J., Sukces i cierpienie. Wizyta w Szczecinku, „Więź”, nr 424 (2/1994), s. 83–95.

Zieliński Z., Kościół w Polsce w ostatniej dekadzie PRL, [w:] Władze wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 1980–1989, red. K. Białecki, Poznań 2011, s. 11–20.

Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944–1989), Warszawa 2003.