Anticommunist youth organisations operating in Wschowa in the Stalinist period

Keywords: conspiracy, youth organisations, anticommunism, Stalinism, Wschowa

Abstract

The article presents two anticommunist youth organisations active in Wschowa at the start of the 1950s. These were: the Youth Armed Forces and the Bogdan Müller group labeled in the files of the Wschowa office of the security services as an Association of Secret Agents. The article describes the social and geographic origins of members of both organisations, the motives and inspirations of their antiregime involvement, and also the activities undertaken as part of the operations of both groups. The last section of the article describes the reasons for the cessation of their activities, the degree of infiltration of both organisations by the Regional Public Security Service in Wschowa and the fates of this group of young conspirators who were finally arrested and sentenced by the Regional Military Court in Zielona Góra. The source materials for the article are the files of the Regional Public Security Service in Wschowa, of the Regional Military Court in Zielona Góra and the evidence of several witnesses of history, including Jerzy Berthold – founder of the Youth Armed Forces – and Stanisław Bartkowiak – the closest colleague of Bogdan Müller.

Author Biography

Marcin Podemski, Institute of National Remembrance, Poznań

Absolwent historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2006 r.), pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Poznaniu.

References

Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, red. R. Wnuk, S. Poleszak, A. Jaczyńska, M. Śladecka, Warszawa–Lublin 2007.

Abramowicz S., Młodzieżowe organizacje antykomunistyczne w centralnej Polsce w latach 1945–1955, „Biuletyn IPN”, nr 3 (2001), s. 30–42.

Biegalski B., Wykaz organizacji konspiracyjnych działających na terenie Środkowego Nadodrza w latach 1945–1956, Zielona Góra 1994.

Handke W., Mord sądowy – proces pokazowy w koszarach w Lesznie w 1947 r., „Grot – Zeszyty Historyczne Poświęcone Historii Wojska i Walk o Niepodległość”, nr 18/19 (2004), s. 83–94.

Kościański R., W sprawie morderstwa sądowego w Lesznie w maju 1947 r., „Grot – Zeszyty Historyczne Poświęcone Historii Wojska i Walk o Niepodległość”, nr 23 (2005), s. 68–71.

Kuświk B., Antykomunistyczna działalność harcerzy w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej w latach 1945–1956, Poznań 2012 (niepublikowana praca doktorska).

Noszczak B., Etos gniewu. Antykomunistyczne organizacje młodzieżowe w Warszawie (1944–1989), Warszawa 2015.

Rzeczkowska E., Tajne organizacje harcerskie w Polsce w latach 1944–1956, „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 1 (17/2011), s. 119–159.

Skobelski R., Przejawy oporu i niezadowolenia wśród młodzieży wobec polityki władz na Ziemi Lubuskiej w latach 1948–1956, [w:] Młodzież w oporze społecznym 1944–1989, red. M. Kała, Ł. Kamiński, Wrocław 2002, s. 56–63.

Szwagrzyk K., Konspiracja w krótkich spodenkach, „Nowe Życie”, R. XXIV (2007), nr 6 (393), s. 18–20.

Wołoszyn J., Konspiracja młodzieżowa na ziemiach polskich w latach 1944–1956, „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 1 (17/2011), s. 47–74.

Zwiernik P., Młodzieżowe organizacje niepodległościowe w Wielkopolsce, [w:] Konspiracja antykomunistyczna i podziemie zbrojne w Wielkopolsce w latach 1945–1956, red. A. Łuczak, A. Pietrowicz, Po¬znań 2007, s. 33–45.
Published
2018-12-28
Section
Articles and Studies